Tàu cá cập bến Cảng cá Ba Tri.
Nguy cơ cảnh báo “thẻ đỏ”
Thời gian qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt trong cả hệ thống chính trị để thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU. Qua 4 năm thực hiện có nhiều tiến bộ. Số tàu vi phạm vùng biển nước ngoài giảm, ý thức chấp hành của ngư dân, chủ tàu có nâng lên. Tỷ lệ lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tương đối tốt, bảo đảm an toàn kỹ thuật, giấy phép khai thác, duy trì hoạt động giám sát hành trình khi khai thác, cập cảng, rời cảng…
Thông tin từ Ban Chỉ đạo 689 tỉnh, mặc dù đã có những nỗ lực, nhưng qua đánh giá của phía EC chưa gỡ “thẻ vàng” mà nguy cơ bị nâng lên cảnh báo “thẻ đỏ” là rất cao. Bởi vì, kết quả triển khai tại địa phương chuyển biến còn rất chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu. Đặc biệt, tình trạng tàu cá vi phạm khai thác hải sản vùng biển nước ngoài tuy có giảm nhưng chưa vững chắc và diễn biến còn phức tạp. Phía EC khẳng định sẽ không gỡ “thẻ vàng” nếu chưa chấm dứt tình trạng vi phạm khai thác hải sản vùng biển nước ngoài. Đây là vấn đề lớn, mang tính chất quyết định.
Trước năm 2020, tại tỉnh ghi nhận số tàu vi phạm đứng thứ 5, thứ 6 so với các tỉnh trong cả nước. Năm 2021, số liệu tàu vi phạm của tỉnh tuy ít nhưng hiện đang đứng thứ 2 sau Kiên Giang. Điều này có thể thấy, công tác chống khai thác IUU trên toàn tỉnh chưa thật sự đạt hiệu quả cao, có sự thụt lùi so với các tỉnh bạn. Điều đáng nói, tỉnh là địa phương đang bị cảnh báo là đối tượng sẽ bị EC kiểm tra trong lần tới.
Ban Chỉ đạo 689 tỉnh chỉ ra những tồn tại và hạn chế trong quản lý khai thác IUU xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, nguyên nhân mấu chốt xuất phát từ công tác quản lý nhà nước cấp cơ sở (xã, thị trấn). Một số cán bộ, cơ quan địa phương chưa thật sự quan tâm đến trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ này, vẫn còn tình trạng lơ là trong chỉ đạo, thực hiện chưa sâu sát. Đặc biệt, trong công tác theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc tuyên truyền, vận động, nêu gương trong chấp hành quy định của pháp luật.
Nhiệm vụ ưu tiên cấp bách
Xác định những nội dung còn đang tồn tại, tỉnh đã và đang tiếp tục quyết liệt triển khai nhiệm vụ chống khai thác IUU. Ban Chỉ đạo 689 tỉnh và các cơ quan có liên quan phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai thực hiện các giải pháp phòng chống khai thác IUU. Chi cục Thủy sản duy trì rà soát, nắm chắc tình hình đăng ký, đăng kiểm, lắp đặt sử dụng thiết bị giám sát hành trình và hoạt động khai thác hải sản của tàu cá và ngư dân trong tỉnh. Thanh tra Chi cục Thủy sản tăng cường kiểm tra định kỳ, đột xuất nhiệm vụ phòng chống khai thác IUU đối với các cơ quan, địa phương có liên quan.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Minh Cảnh đề nghị: Các sở, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền các quy định về phòng chống khai thác IUU. Tăng cường lãnh đạo công tác tuần tra, kiểm soát, kiên quyết không cho xuất bến đối với các tàu cá không đảm bảo điều kiện theo quy định. Xử lý nghiêm các trường hợp vượt đường ranh giới trên biển. Các trường hợp khai thác hải sản trái pháp luật, vi phạm chủ quyền vùng biển nước ngoài, các trường hợp môi giới đưa tàu cá và ngư dân ra nước ngoài không đúng quy định của pháp luật hoặc tổ chức đưa người xuất, nhập cảnh trái phép.
Các huyện biển Ba Tri, Bình Đại và Thạnh Phú xem nhiệm vụ chống khai thác IUU là nhiệm vụ ưu tiên cấp bách cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện ở cấp cơ sở. Các xã có số tàu cá hoạt động khai thác thủy hải sản cần phải vào cuộc quyết liệt, phối hợp đồng bộ với các ngành, các cấp liên quan để đảm bảo từng cán bộ, từng người dân, từng chủ tàu, thuyền trưởng biết và thực hiện nghiêm các quy định một cách hiệu quả và thường xuyên.
Chính quyền cấp xã chịu trách nhiệm, sâu sát, trực tiếp, nắm vững địa bàn quản lý, tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ pháp luật. Đồng thời, có kế hoạch theo dõi, quản lý chặt chẽ các đối tượng, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tàu cá khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Bài, ảnh: Phan Hân