Bình Đại là một huyện biển anh hùng, được thừa hưởng nhiều di tích lịch sử văn hóa và bia chiến thắng, là điểm đến thu hút khá đông người dân trong và ngoài huyện. Những năm qua, các cấp, các ngành huyện Bình Đại đã tập trung nỗ lực thực hiện tốt công tác bảo tồn, bảo tàng, trùng tu và xây dựng mới các di tích lịch sử văn hóa, bia chiến thắng, từng bước khai thác và phát huy hiệu quả những giá trị lịch sử vốn có của hệ thống di tích.
Loại hình di tích văn hóa lịch sử của Bình Đại chủ yếu là các kiến trúc nghệ thuật và lịch sử cách mạng kháng chiến. Bên cạnh yếu tố tín ngưỡng, tôn giáo các di tích còn mang ý nghĩa tôn vinh công đức của các bậc tiền nhân, các danh nhân đã có công khai hoang, mở đất, chống thiên tai, chống giặc ngoại xâm, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Ông Nguyễn Hữu Phước – PCT UBND Tỉnh Bến Tre, trao bằng công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Lăng Ông Nam Hải (xã Bình Thắng).
Hiện toàn huyện có 6 di tích lịch sử được công nhận di tích văn hóa cấp tỉnh gồm: đình Tân Hưng, mộ ông Huỳnh Văn Thiệu ở xã Châu Hưng, các trận đánh tại ngã tư Thạnh Tân xã Thạnh Phước, vụ thảm sát 62 dân quân vào tháng 1/1947 ở xã Thạnh Trị, định Lộc Thuận xã Lộc Thuận, chùa Thiên Thọ xã Long Định, đình Vang Quới xã Vang Quới Tây. Đặc biệt, tại xã biển Bình Thắng có lăng ông Nam Hải được công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đồng thời, còn có nhiều di sản văn hóa, tuy nhiên phần lớn các di sản văn hóa đều là di sản văn hóa dân gian mang đậm nét của cư dân vùng biển với hệ thống đình, miễu được xây dựng rộng khắp tại 20 xã, thị trấn. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân cũng được đặc biệt quan tâm. Nhiều hoạt động tuyên truyền được tổ chức rộng rãi từ huyện đến các cấp cơ sở. Từ đó, công tác xã hội hoá trong bảo tồn, trùng tu các di tích được nhân dân tự nguyện đóng góp và trở thành địa điểm sinh hoạt tinh thần trong suốt nhiều năm qua, đã tạo bước chuyển biến tích cực góp phần làm cho các di tích trang nghiêm, sạc đẹp và khang trang hơn. Từ năm 2014 đến nay, từ nguồn huy động xã hội hoá, huyện đã thực hiện trùng tu, xây dựng mới 2 di tích lịch sử văn hóa ở xã Lộc Thuận, Thới Thuận, xây dựng 3 bia chiến thắng ở xã Thạnh Phước, Vang Quới Đông, Lộc Thuận, 1 bia căm thù ở xã Thạnh trị và 1 bia Đoàn Văn Công Thanh Hải ở xã Thới Thuận.
Các di tích văn hóa, bia chiến thắng của huyện từ lâu đã được xem là một trong những lợi thế hấp dẫn, thu hút du khách thập phương và phục vụ nhu cầu sinh hoạt tinh thần của cán bộ, công chức, đoàn viên, thanh nhiên, học sinh và nhân dân trong huyện tìm hiểu về cội nguồn, truyền thống đấu tranh hào hùng một thời của thế hệ cha ông.
Hàng năm, các di tích văn hóa, bia chiến thăng trở thành nơi nhân dân tổ chức các lễ hội dân gian và truyền thống, nhất là lễ hội nghinh ông Nam Hải tổ chức vào tháng 6 âm lịch hàng năm với quy mô lớn, tập hợp nhiều phương tiện và thu hút khá đông khắp thập phương đến tham quan, vui chơi.
Tuy nhiên, công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích ở Bình Đại cũng gặp không ít trở ngại, nhất là ngân sách đầu tư cho công tác bảo tồn và phát triển chưa đáp ứng với nhu cầu thực tiễn, hệ thống bia tượng, di tích lịch sử văn hóa có ý nghĩa giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ trên địa bàn huyện đầu tư nâng cấp, xây dựng còn ít so với truyền thống lịch sử cách mạng đấu tranh giải phóng dân tộc của địa phương.
Theo ông Nguyễn Văn Măn – Bí thư Huyện ủy Bình Đại: Thời gian tới, huyện đẩy mạnh tăng cường phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể và các tổ chức chính trị xã hội trong việc xây dựng kế hoạch, tuyên truyền, vận động nhân dân tiếp tục tích cực đóng góp kinh phí cho hoạt động trùng tu, sửa chữa, phát huy giá trị văn hóa lịch sử các di tích hiện hữu và xây dựng mới nhiều di tích, bia chiến thắng, để góp phần giáo dục truyền thống cho các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thanh thiếu niên và học sinh trên địa bàn huyện, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu về sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng./.