Trong những năm qua, người dân trên địa bàn huyện Thạnh Phú mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trong điều kiện tình hình biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp. Đây còn là một trong những giải pháp thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của huyện.
Theo báo cáo của UBND huyện Thạnh Phú, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nắng hạn, nước mặn xâm nhập sâu vào nội đồng trong những tháng cuối năm 2015 và đầu năm 2016, ước thiệt hại toàn huyện trên 180 tỷ đồng. Trong đó, cây lúa chịu thiệt hại nặng nề nhất; niên vụ lúa Mùa, Thu Đông năm 2015 - 2016 và Đông Xuân năm 2016, người dân xuống giống hơn 8.000 ha nhưng thiệt hại trên 5.000ha; cây màu thiệt hại hơn 75 ha; cây mía gần 120 ha và tôm thiệt hại trên 1.500 ha. Để phát triển sản xuất trong điều kiện hạn mặn, ngoài lựa chọn cây, con giống có năng suất, chất lượng cao, có khả năng thích nghi tốt, thì một trong những giải pháp mà UBND huyện đưa ra trong công tác phòng chống hạn mặn thời gian tới là vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm nâng cao thu nhập, đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp theo hướng chất lượng, hiệu quả và bền vững.
Ảnh: Người dân trồng cỏ xen dừa
Quới Điền là một trong những xã thực hiện tốt vấn đề này; cây lúa, cây dừa, con bò và thủy sản từ lâu được xác định là cây trồng, vật nuôi chủ lực để phát triển kinh tế nâng cao đời sống người dân, xóa đói giảm nghèo. Là một trong những xã chịu nhiều ảnh hưởng bởi hạn mặn, thời gian qua xã tích cực vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nhất là chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng cỏ xen dừa và nuôi bò, nuôi dê. Trong năm 2016, Quới Điền có khoảng 90 ha đất trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang trồng cỏ, trồng dừa để chăn nuôi. Nhờ chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi hiệu quả mà đời sống người dân ngày càng phát triển, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt hơn 33 triệu đồng, tăng trên 4 triệu đồng so với năm 2015, góp phần xây dựng thành công xã nông thôn mới.
Nhiều nông dân đánh giá, dù giá bò hiện nay giảm nhưng nếu so sánh với cây lúa thì con bò vẫn đạt hiệu quả cao hơn, ngoài ra con dê đang phát triển mạnh trên địa bàn xã do vốn đầu tư thấp, giá luôn ở mức cao, lại nhanh sinh lãi. Anh Nguyễn Tấn Khoa, 28 tuổi ở ấp Quí Đức A, xã Quới Điền là một trong những hộ mạnh dạn chuyển đổi từ trồng lúa sang trồng cỏ xen dừa để nuôi bò, nuôi dê bước đầu đem lại hiệu quả, hiện anh đang nuôi 5 con bò và hơn chục con dê hứa hẹn đem lại nguồn thu nhập khá lớn, nói về lý do mình quyết định chuyển từ 3 công đất trồng lúa sang trồng cỏ xen dừa để nuôi bò, nuôi dê anh Khoa cho biết: "Tại vì lúa làm năng suất không cao nên tôi lên líp trồng dừa, trồng cỏ chăn nuôi, thấy đạt hiệu quả hơn lúa".
Ảnh: Chăn nuôi bò ở Quới Điền
Ông Ngô Văn Sơn ấp Quí Đức A, xã Quới Điền sau những vụ lúa kém hiệu quả thời gian gần đây, đặc biệt là trong đợt hạn mặn vừa qua, ông đã chuyển hẳn từ trồng lúa sang trồng dừa, trồng cỏ và nuôi bò, ông Sơn cho biết: "Do hạn mặn nên làm lúa thất bại, buộc tôi phải chuyển đổi 6 công đất trồng lúa sang trồng dừa xen cỏ để nuôi bò, tôi đã trồng 3 công rồi, sắp tới sẽ tiếp tục trồng 3 công còn lại".
Nói về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi trên địa bàn huyện, ông Trương Thanh Hải, Trưởng Phòng Nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện cho biết: "Đợt hạn mặn năm 2016, ảnh hưởng rất nặng nề, nhất là trên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp do đó huyện khuyến cáo người dân chuyển đổi đất sản xuất khó khăn do hạn mặn sang trồng một số loại cây trồng thích hợp với biến đổi khí hậu. Cụ thể, trong năm bà con chuyển từ trồng lúa không hiệu quả sang trồng cây dừa, diện tích khoảng 300 ha, trong giai đoạn cây dừa đang phát triển, người dân tận dụng đất này để trồng cỏ phục vụ chăn nuôi con bò, dê".
Biến đổi khí hậu và thời tiết bất thường đã tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất của người dân. Cho nên, việc thay đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng phù hợp là vấn đề hết sức bức thiết. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cần định hướng tốt cho người dân trong chuyển đổi, tránh tự phát nhằm tạo tính bền vững cao, ít phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên và giá cả thị trường./.